Στην αρχή σφυρίζαμε αδιάφορα. Κρίση; Ποια κρίση; Δεν μας αγγίζουν εμάς αυτά, αυτά είναι για την Ισλανδία, την Ισπανία, τις ΗΠΑ. Η οικονομία μας είναι (πως το’ χαν πει;) «θωρακισμένη», με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και στο κάτω-κάτω «…εμείς βρε δεν έχουμε βαριά βιομηχανία, τη σκαπουλάραμε πάλι…». Και συνεχίσαμε ανέμελοι την....άγρια κατανάλωση, τον δανεισμό για τα πάντα και το Τίποτα, την αχαλίνωτη διασκέδαση, την υποτίμηση της εργασίας μέσω της εκμετάλλευσης των μεταναστών εργατών και τη (τι άλλο μπορεί να σημαίνουν όλα τα παραπάνω;) συνεχή υποβάθμιση της παιδείας (πόσα βγάζεις; Τι έχεις; Π ό σ α ; Αυτή είναι η ο υ σ ί α). Κι ύστερα ήρθε η πρώτη καρπαζιά. Από το Καστελόριζο. Δντ και μνημόνιο. Μετά το αρχικό μούδιασμα ακούστηκε η πρώτη «αισιόδοξη» κουβέντα από τον πρωθυπουργό: «…ας δούμε την κρίση ως ευκαιρία. Ως ευκαιρία να αλλάξουμε».
Ο πρώτος πληθυντικός μας προβλημάτισε. Σε ποιους απευθύνονταν; Ποιοι είμαστε «εμείς»; Να αλλάξουμε προς ποια κατεύθυνση; Ποια ευκαιρία για «μας»; Από τότε έγιναν πολλά και τα πράγματα έχουν ξεκαθαρίσει ή θα έπρεπε. Πραγματικά η κρίση, όπως και κάθε κρίση, δημιουργεί ευκαιρίες. Και το για ποιους δημιουργεί αυτές τις ευκαιρίες έγινε επίσης ξεκάθαρο. Και το προς ποια κατεύθυνση γίνεται η αλλαγή, επίσης. Αλλά ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.
το κοινωνικό κράτος είναι κακή επένδυση
Πρώτη ευκαιρία λοιπόν να ξεμπερδεύουμε με το πολυδάπανο κοινωνικό κράτος και κράτος πρόνοιας. Όσον αφορά στο χώρο μας αυτό μεταφράζεται σε κλείσιμο σχολείων μέσω συγχωνεύσεων, κατάργηση συμπληρωματικών δομών της εκπαίδευσης (ενισχυτική, πρόσθετη διδακτική στήριξη, σχολεία δεύτερης ευκαιρίας), δραματική μείωση κρατικής επιχορήγησης για λειτουργικές δαπάνες των σχολείων και εγκατάλειψή τους σε χρεοκοπημένους δήμους που αδυνατούν να καλύψουν και τα στοιχειώδη. Το υποβαθμισμένο δημόσιο σχολείο υποβαθμίζεται ραγδαία και ως προς τη μορφή και ως προς το περιεχόμενο. Και αντίστοιχα αναβαθμίζεται το ανταγωνιστικό του ιδιωτικό.
Το κέρδος από μια τέτοια υποβάθμιση είναι απλό και μονόπλευρο. Λέγεται αναδιανομή του πλούτου υπέρ του κεφαλαίου (αν μέσω του κοινωνικού κράτους επιδιώκεται η μείωση των οικονομικών ανισοτήτων, τότε με την υποβάθμισή του επιτυγχάνεται η αύξηση, η διόγκωση αυτών των ανισοτήτων). Η εργασία υποτιμάται αφού το λεγόμενο κοινωνικό κράτος αποτελεί έμμεσο μισθό κυρίως για τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Από την άλλη δημιουργούνται ευκαιρίες για ανάληψη επενδύσεων στο χώρο της παιδείας και της υγείας. Και όσον αφορά στη παιδεία ο έλεγχός της από την αγορά είτε άμεσα, είτε έμμεσα (επιχορηγήσεις, προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης), συνιστά περισσότερη εξειδίκευση και λιγότερη παιδεία. Κι αυτό σημαίνει περισσότερο προετοιμασία-ρύθμιση των μαθητών ως καλοκουρδισμένες και αποδοτικές μηχανές που θα πάρουν τη θέση τους στην αλυσίδα της «αγίας» παραγωγής και λιγότερο ανάπτυξη προσωπικότητας ελεύθερης που σκέφτεται, προβληματίζεται, κρίνει. Αυτά είναι απλώς επικίνδυνα και για το κράτος και για το κεφάλαιο.
η ανάπτυξη χρειάζεται επενδύσεις
Ευκαιρία λοιπόν για φτηνή και ευέλικτη εργασία. Οι μισθοί στο δημόσιο τομέα ακόμα και οι χαμηλότεροι μειώνονται, με το νέο πολυνομοσχέδιο, ως και 40%. Ο νεοδιοριζόμενος καθηγητής θα λαμβάνει το αστρονομικό ποσό των 670 ευρώ. Στα επόμενα σχέδια του υπουργείου είναι και η αύξηση του ωραρίου χωρίς φυσικά αντίστοιχη αύξηση των μισθών. Εφεδρεία και απολύσεις σε ευρύτερο αλλά και στενό δημόσιο τομέα. Κουτσούρεμα των συντάξεων ανεξαρτήτου ύψους. Μετακίνηση των εκπαιδευτικών χωρίς περιορισμό ανά την ελληνική επικράτεια, αλλά και από υπουργείο σε υπουργείο, αδιαφορώντας για τις ζωές τους, τις οικογένειές τους, τα διπλά έξοδα από παράλληλες ζωές.
Στον ιδιωτικό τομέα η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη. Ο βασικός μισθός είναι μόλις κάτι παραπάνω από 600 ευρώ ενώ αν μιλάμε για νέους κάτω από 25 ετών διαμορφώνεται σε κάτι παραπάνω από 500 ευρώ. Όλα αυτά, αν μπει χέρι στην εθνική συλλογική σύμβαση εργασίας που παρά τις διαβεβαιώσεις και τις «αντιστάσεις» αναμένεται, θα υποστούν μια μείωση γύρω στο 25%. Και για να μην υπολογίζετε μιλάμε για 470 και 370 ευρώ. Η ανεργία κυμαίνεται στο 20% (επίσημα) και από την άλλη η υπερεργασία καλπάζει με 10-12 ώρες ημερησίως ακόμη και 7 μέρες της εβδομάδας σε τουριστικές περιοχές. Στο νέο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνονται και οι κλαδικές συμβάσεις εργασίας, από τη ρύθμιση των οποίων αναμένεται μείωση των μισθών κατά 30%. Συζητήσεις γίνονται για δημιουργία οικονομικών ζωνών στις οποίες θα ισχύει ειδικό εργασιακό και φορολογικό καθεστώς.
Συμπερασματικά, οι ευκαιρίες από τη κρίση δεν αφορούν όλους τους υπήκοους της χώρας. Αφορούν το κεφάλαιο και καθόλου την εργασία. Η ευκαιρία δηλαδή εν μέσω κρίσης είναι για το κατεστημένο και όλα τα κατεστημένα να συνεχίσει την υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους (παιδεία, υγεία) και την υποτίμηση της εργασίας, περιβάλλοντας τες όμως με ένα εθνικό επιχείρημα σύμφωνα με το οποίο είναι πατριωτικό μας καθήκον να υποστούμε όλα τα παραπάνω.
ευκαιρία και για μας;
Η μόνη ευκαιρία για μας είναι η ευκαιρία να αλλάξουμε πραγματικά. Γιατί όλα αυτά που συμβαίνουν είναι απολύτως αναμενόμενα είτε με κρίση είτε χωρίς. Γιατί αυτά παθαίνει όποιος περιμένει τη λύτρωση και την ελευθερία α π ό π ά ν ω και δεν αναδεικνύει το σωστό και δίκαιο στη β ά σ η τ ο υ. Ευκαιρία λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε γιατί φτάσαμε εδώ, να συνειδητοποιήσουμε που ανήκουμε, και τέλος να συνειδητοποιήσουμε ότι τίποτα το παραμικρό δε θα αλλάξει προερχόμενο έξω από εμάς (κόμματα, πολιτικοί, εθνοσωτήρες, συνδικαλιστικές ηγεσίες). Εμείς δημιουργούμε τον πλούτο κάθε κοινωνίας, εργάτες, υπάλληλοι, στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, σε εργοστάσια, σε γραφεία, σε καταστήματα. Έχουμε δύναμη και το γνωρίζουν. Αρκεί να το καταλάβουμε και εμείς για να αρχίσουν να μας φοβούνται και να μας σέβονται.
Το είδαμε ΕΔΩ